Rozdział 1

^* Prolog

^1* Wielu już starało się ułożyć opowiadanie o zdarzeniach, które się dokonały pośród nas,

² tak jak nam je przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa.

J 15,27; Dz 1,8+ Ef 3,7

³ Postanowiłem więc i ja zbadać dokładnie wszystko od pierwszych chwil i opisać ci po kolei, dostojny Teofilu,

^4* abyś się mógł przekonać o całkowitej pewności nauk, których ci udzielono.

Dz 1,1

^* I. NARODZENIE ORAZ ŻYCIE UKRYTE JANA CHRZCICIELA I JEZUSA

Zapowiedź narodzin Jana Chrzciciela

⁵ Za czasów Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan, imieniem Zachariasz, z oddziału Abiasza. Miał on żonę z rodu Aarona, a na imię było jej Elżbieta.

1Krn 24,10

⁶ Oboje byli sprawiedliwi wobec Boga i postępowali nienagannie według wszystkich przykazań i przepisów Pańskich.

⁷ Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna; oboje zaś już posunęli się w lata.

Rdz 18,11; Sdz 13,2-5; 1Sm 1,5-6

^8* Kiedy według wyznaczonej dla swego od działu kolei pełnił służbę kapłańską przed Bogiem,

^9* jemu zgodnie ze zwyczajem kapłańskim przypadł w udziale los, żeby wejść do przybytku Pańskiego i złożyć ofiarę kadzenia.

¹⁰ A cały lud modlił się na zewnątrz w czasie ofiary kadzenia.

¹¹ Wtedy ukazał mu się anioł Pański, stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.

Mt 1,20+

^12* Przeraził się na ten widok Zachariasz i strach padł na niego.

^13* Lecz anioł rzekł do niego: «Nie bój się, Zachariaszu! Twoja prośba została wysłuchana: żona twoja, Elżbieta, urodzi ci syna i nadasz mu imię Jan.

^14* Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu cieszyć się będzie z jego narodzin.

^15* Będzie bowiem wielki w oczach Pana; wina i sycery pić nie będzie i już w łonie matki napełniony zostanie Duchem Świętym.

Lb 6,2-3 Łk 1,41; Jr 1,5

¹⁶ Wielu spośród synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga;

^17* on sam pójdzie przed Nim w duchu i z mocą Eliasza, żeby serca ojców nakłonić ku dzieciom, a nieposłusznych - do rozwagi sprawiedliwych, by przygotować Panu lud doskonały».

Mt 17,10-13+; Ml 3,23-24; Syr 48,10-11

^18* Na to rzekł Zachariasz do anioła: «Po czym to poznam? Bo sam jestem już stary i moja żona jest w podeszłym wieku».

Rdz 15,8

^19* Odpowiedział mu anioł: «Ja jestem Gabriel, stojący przed Bogiem. I zostałem posłany, aby mówić z tobą i oznajmić ci tę radosną nowinę.

Dn 8,16; Dn 9,21; Tb 12,15

²⁰ A oto będziesz niemy i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, w którym się to stanie, bo nie uwierzyłeś moim słowom, które się spełnią w swoim czasie».

Mk 1,1+

²¹ Lud tymczasem czekał na Zachariasza i dziwił się, że tak długo zatrzymuje się w przybytku.

^22* Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić, zrozumieli więc, że miał widzenie w przybytku. On zaś dawał im znaki i pozostał niemy.

²³ A gdy upłynęły dni jego posługi kapłańskiej, powrócił do swego domu.

²⁴ Potem żona jego, Elżbieta, poczęła i kryła się [z tym] przez pięć miesięcy, mówiąc:

Mt 8,10+

^25* «Tak uczynił mi Pan wówczas, kiedy wejrzał łaskawie, by zdjąć ze mnie hańbę wśród ludzi».

^* Zwiastowanie

^26* W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret,

²⁷ do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja.

Mt 1,18

^28* Wszedłszy do Niej, [anioł] rzekł: «Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, <błogosławiona jesteś między niewiastami>».

So 3,14-15; Za 2,14; Rt 2,4

²⁹ Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie.

³⁰ Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.

³¹ Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus.

Iz 7,14+ Mt 1,21+

³² Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida.

2Sm 7,1+; Iz 9,6; Mt 9,27+; Dn 7,14

^33* Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca».

^34* Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?»

^35* Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.

Mt 1,20 Mk 1,24+; Dz 3,14+; Mt 4,3+

³⁶ A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną.

³⁷ Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego».

Rdz 18,14; Jr 32,27

³⁸ Na to rzekła Maryja: «Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego». Wtedy odszedł od Niej anioł.

Nawiedzenie

^39* W tym czasie Maryja wybrała się i poszła z pośpiechem w góry do pewnego miasta w [ziemi] Judy.

⁴⁰ Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.

⁴¹ Gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Maryi, poruszyło się dzieciątko w jej łonie, a Duch Święty napełnił Elżbietę.

Łk 1,15

⁴² Wydała ona głośny okrzyk i powiedziała: «Błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona.

Sdz 5,24; Jdt 13,10

^43* A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie?

⁴⁴ Oto bowiem, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie.

^45* Błogosławiona [jest], która uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Jej od Pana».

J 20,29

Magnificat

1Sm 2,1-10; Iz 29,19

^46* Wtedy rzekła Maryja: «Wielbi dusza moja Pana

1Sm 2,1; Iz 61,10; Ha 3,18

⁴⁷ i raduje się duch mój w Bogu, moim Zbawcy.

⁴⁸ Bo wejrzał na uniżenie Służebnicy swojej. Oto bowiem błogosławić mnie będą odtąd wszystkie pokolenia,

1Sm 1,11 Łk 11,27; Rdz 30,13

⁴⁹ gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny; a święte jest Jego imię -

Ps 111,9

⁵⁰ i miłosierdzie Jego z pokoleń na pokolenia dla tych, co się Go boją.

Ps 103,17

⁵¹ On przejawia moc ramienia swego, rozprasza pyszniących się zamysłami serc swoich.

Ps 89,11

⁵² Strąca władców z tronu, a wywyższa pokornych.

Hi 12,19; Hi 5,11

⁵³ Głodnych syci dobrami, a bogaczy odprawia z niczym.

Ps 107,9

⁵⁴ Ujął się za sługą swoim, Izraelem, pomny na miłosierdzie swoje,

Iz 41,8-9 Ps 98,3

⁵⁵ jak przyobiecał naszym ojcom - Abrahamowi i jego potomstwu na wieki».

Rdz 12,3; Rdz 13,15; Rdz 22,18

^56* Maryja pozostała u niej około trzech miesięcy; potem wróciła do domu.

Narodzenie Jana Chrzciciela i odwiedziny sąsiadów

⁵⁷ Dla Elżbiety zaś nadszedł czas rozwiązania i urodziła syna.

⁵⁸ Gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej tak wielkie miłosierdzie, cieszyli się z nią razem.

Łk 1,14+

Obrzezanie Jana Chrzciciela

^59* Ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecię, i chcieli mu dać imię ojca jego, Zachariasza.

Rdz 17,10+; Kpł 12,3

⁶⁰ Ale matka jego odpowiedziała: «Nie, natomiast ma otrzymać imię Jan».

⁶¹ Odrzekli jej: «Nie ma nikogo w twoim rodzie, kto by nosił to imię».

^62* Pytali więc na migi jego ojca, jak by chciał go nazwać.

⁶³ On zażądał tabliczki i napisał: «Jan będzie mu na imię». I zdumieli się wszyscy.

Łk 1,13

⁶⁴ A natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, błogosławiąc Boga.

Łk 2,20+; Łk 1,12+

⁶⁵ Wtedy strach padł na wszystkich ich sąsiadów. W całej górskiej krainie Judei rozpowiadano o tym wszystkim, co się zdarzyło.

^66* A wszyscy, którzy [o tym] słyszeli, brali to sobie do serca i pytali: «Kimże będzie to dziecię?» Bo istotnie ręka Pańska była z nim.

Łk 1,80+

^* Benedictus

^67* Wtedy ojciec jego, Zachariasz, został napełniony Duchem Świętym i zaczął prorokować, mówiąc:

^68* «Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził lud swój i odkupił,

Ps 41,14; Ps 72,18; Ps 106,48; Ps 111,9

^69* i moc zbawczą nam wzbudził w domu sługi swego, Dawida:

⁷⁰ jak zapowiedział to z dawien dawna przez usta swych świętych proroków,

⁷¹ że nas wybawi od nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;

⁷² że miłosierdzie okaże ojcom naszym i wspomni na swoje święte przymierze -

Kpł 26,42; Ps 105,8-9; Ps 106,45; Jr 11,5; Mi 7,20 Rdz 22,16-18

⁷³ na przysięgę, którą złożył ojcu naszemu, Abrahamowi, że nam użyczy tego,

⁷⁴ iż z mocy nieprzyjaciół wyrwani, bez lęku służyć Mu będziemy

⁷⁵ w pobożności i sprawiedliwości przed Nim po wszystkie dni nasze.

^76* A i ty, dziecię, prorokiem Najwyższego zwać się będziesz, bo pójdziesz przed Panem przygotować Mu drogi;

Mt 16,14+ Łk 1,16-17; Ml 3,1; Iz 40,3

^77* Jego ludowi dasz poznać zbawienie, [co się dokona] przez odpuszczenie mu grzechów,

^78* dzięki litości serdecznej Boga naszego. Przez nią nawiedzi nas Słońce Wschodzące z wysoka,

Ml 3,20+; Za 3,8

⁷⁹ by zajaśnieć tym, co w mroku i cieniu śmierci mieszkają, aby nasze kroki zwrócić na drogę pokoju».

Iz 9,1; Iz 42,7; J 8,12+ Jr 6,14+; Iz 11,6+

Życie ukryte Jana Chrzciciela

^80* Chłopiec zaś wzrastał i umacniał się na duchu, a żył na pustkowiu aż do dnia ukazania się przed Izraelem.

Łk 3,1-18

Powrót do góry